ALEXANDR RADİŞÇEV

·         Varlıklı zengin bir ailede hayata gelmiş.

·         Babası epey varlıklı biri olmasından ötürü Rusya’nın pek çok bölgesinde mülkü bulunmaktaydı.( Bu sebeple Radişyev’in dünyaya gelmesinin

ardından babasının sahibi olduğu bir köye göçerler.)

·         Bu sebeple Radişyev’in çocukluğu doğa güzellikleri ve bolca da masalla geçer.

·         Daha 7 yaşındayken , dönemin adeti olarak her varlıklı Rus ailesi gibi Radişyev’i alıp Moskova’ya götürürler ve Fransız bir hocaya teslim ederler. Bu öğretmen Cumhuriyetçi biri olması yönüyle de Radişyev’e tesir etmiştir. Bu sırada Radişyev Fransızcayı  ve Fransız edebiyatını öğrenmiştir.

·         13-15 yaşları arasında ise sarayda eğitim görme fırsatı bulmuştur. Bu sırada ise II. Yekatirina’nın isteği üzerine 12 genç seçilmiş ve Almanya’ya hukuk eğitimi almaya yollanmak istenmiştir. Bu seçilen 12 genç arasında Radişyev de vardır.

·         Radişyev Almanya da eğitimi sırasında hukuk eğitiminin yanında edebiyat tarihi, müzik, doğa bilimleri gibi konularda da eğitim almıştır.

·         Burada üniversite eğitimini tamamlamasının ardından yurduna geri dönmüştür.

·         Yurduna geri döndüğü bu sıralarda Rusya’da birtakım öncü aydınlar, monarşiye karşı fikirler savunmakta geliştirmekteydi. Radişyev de bu öncü aydınlardan ve ülkenin bu iç durumundan etkilenir. Norikov’un  yardımı ile bu dönemde “Yunan Tarihi Hakkında Düşünceler” MABİLİ’den çevirir.

·         Savcılık görevine getirilir ancak pek uzun süre devam etmez.

·         En önemli ve isyankâr Rus romantik edebiyatının ilki sayılabilecek “St. Petersburg’dan Moskova’ya Seyahat” isimli eserini kaleme alır ; ancak bu eseri tamamlamasına rağmen eseri bastırabileceği bir matbaa maalesef bulamaz. Bu sebeple kendi imkanı ile 650 adet basar. Bunlardan yalnızca 25 tanesini satabilir, geri kalanları eşe dosta çevresine dağıtır.

·         Bu önemli eser konu olarak hukuk ve adaletin verilen değil alınması gereken bir şey olduğunu bu sebeple halkın monarşiye boyun eğmek yerine kendi toprağında esaret yaşamak yerine mevcut yönetime karşı ayaklanması ve halkın  hakkını araması gerektiğini vurgular. Eserde Rus aydın ve köylü tiplemeleri yer alır.*** Bu eser kulağına gidince II. Yekatirina çılgına döner ve karar alınarak Radişyev idam cezasına çarptırılır. Lakin nihayetinde bu ceza hafifletilerek cezası Sibirya’ya sürgüne çevrilir.

·         Radişyev Sibirya’da da boş durmaz eker biçer ve Sibirya’nın ilerde çok zengin bir bölge olacağını müjdeler.

·         2. Yekatirina’nın ölümü ile 5 yıl sürgün hayatının ardından ülkeye geri döner.

·         Ancak görür ki Rusya’da büyük fikirlere asla ehemniyet verilmeyecektir. O da despotizme tepki olarak intihar ederek hayatına son verir.

·         “Azatlık” eseri önemlidir.

·         “Bir Haftanın Günlüğü”  isimli eserinde ise “SANTİMANTALİZM” dikkat  çeker. Arkadaş grubundan bir hafta ayrı kalan gencin hali esere yansıtılır.

Devamını Oku...

GAVRİEL DERJAVİN

            Derjavin orta halli bir ailede dünyaya gelmiştir.

·         Hatta bu sebeple bazı araştırmacılar onun çocukluk yıllarının cehalet içinde geçtiğinden söz etmektedirler.

·         Başlamış olduğu liseyi tamamlayamadan askerliğe başlamış ve askerdeyken şiirler yazmaya başlamıştır.

o   Bu dönemde yazdığı şiirini komutan Meşerski’nin ölümünden etkilenerek yazmış ve ölüm-hayat gibi iki zıt konu üzerinde durmuştur.

·         Lakin onu asıl ününe kavuşturan ve hayatını değiştiren en önemli eseri şüphesiz ki “Felitsa”dır.

o   Bu eser II. Yekatirina’yı henüz yakından tanımamasından ötürü olsa gerek, çara övgü içeren bir eserdir. Eser II. Yekatirina’nın torununa anlattığı bir masalla başlar.

o   Eserde bir prens, Felitsa (Bahtiyarlık) adında bir prensese kavuşmak için dikensiz bir gül bulmaya çalışır ve aklı ona yol gösterir.

o   Bu eseri yalnızca çarı övmekle kalmayıp, aynı zamanda saray çevresindeki yaltak zenginleri de sert bir dille eleştirmektedir.

§  ** Bu sebeple bu eseri yazmasının ardından II. Yekatirina’nın beğenisini kazanır; ancak saraydaki pek çok kimsenin kıskançlık ve öfkesine mazhar olur.

Ø  **II. Yekatirina onu himaye/ muhafaza etmek yerine uzak bir yere vali olarak yollar. Bu görev bir sürgün kabul edilebilir.

Ø  Bir süre sonra bu tip devlet görevlerinden haksızlığa ve adaletsizliğe karşı tutumundan ötürü istifa eder.

·         Bir sürenin ardından II. Yekatirina, Derjavin’i  şahsî sekreteri olarak görevlendirir.

o   Derjavin bu göreve memnuniyet ve büyük bir heyecan ile gelir; çünkü aklından halkla çar arasında köprü olmak gibi bazı fikirler daha doğrusu hayaller geçmektedir.

Ø  Lakin hiç de beklediği gibi olmaz yaptığı bütün girişimler gülünç olmaktan öteye gidemez.

Ø  Bunun üzerine çar bir nevi onu başından savmak için  daha yüksek bir makama, senatoya görevlendirir.

·         VATANSEVERLİK konusu Derjavin’in eserlerinde her şeyden önce gelir.

·         Derjavin sonraları yazmış olduğu “Hükümdar ve Hakimlere”  isimli eseri ile doğrudan çarı ve adlî görevlileri eleştirmiş ve bu eserden ötürü başı çok ağrımıştır.

·         Sonraları Rus şiirinin  güneşi addedilecek olan A. Puşkin’in atası kabul edilir.

 

Devamını Oku...